خانه » جُستارهایی در زمینه خودشناسی/ چهاردهم: ماهیت ترمزهای روانی چیست؟

۱- ترمزهای اصیل و طبیعی.
۲ – ترمزهای عصبی.
ترمز های اصیل و طبیعی:
ترمزهای روانی نوعی ساز وکار (مکانیزم) دفاعی برای حفظ تعادل نسبی و ایستائی شخص است.
ترمزهای طبیعی تعادل فیزیولوژیک و روانی را برقرار می کند.
مثال:
۱- بعد از مدتی خوابیدن، بیدار می شویم، ترمز طبیعی به خوابمان پایان می دهد.
۲- بعد از مقداری خوردن سیر می شویم، ترمز روانی به خوردنمان پایان می دهد.
۳- بعداز مدتی فعالیت دست از کار می کشیم، ترمز طبیعی به کارکردنمان پایان می دهد.

ترمزهای عصبی:

انسان برای جبران آزار حقارت، فرونشاندن اضطراب، کسب جلال و شکوه راه حل های عصبی را انتخاب می کند که باعث می شود جنبه هایی از خودِ واقعی مثل (قدرت انعطاف، حق و اختیار ) او را گرفته و ترمزهایی را به عملکرد آنها اعمال کند. به گونه ای که حتی طبیعی ترین نیازها واعمال انسان از آن تاثیر می گیرد. مثلاً به جای کار کردن تنبلی می کند، یا آنقدر کار می کند که از زندگی طبیعی محروم می شود. یا از غذا خوردن فرار می کند یا آنقدر می خورد که دچار اضافه وزن می شود، یا بی خواب و بی قرار می شود یا آنقدر می خوابد که که از کار وزندگی می افتد.

ترمزهای عام:

۱- ترمز در خود شناسی و درک جزئیات وجود خود.
۲- ترمز در دیدن اهمیت کارهای روزانه.
۳- ترمز در دیدن مشکلات.
۴- ترمز در رنجش زدایی (مهر طلب: به دلیل نیاز به رنجوری، برتری طلب: به دلیل نیاز به انتقامجویی، عزلت طلب: به دلیل نیاز به عزلت طلبی).
۵- ترمز در دفترچه ساعتی (مهرطلب: به دلیل تابو نسبت به برنامه ریزی و هدف گرایی و پیشرفت، برتری طلب: به دلیل گریز از پرداختن به جزئیات، عزلت طلب: به دلیل شرطی به قید).

ترمزهای برتری طلبانه:

۱-ترمز در ایجاد رابطه با دیگران به دلیل ترس از زخم غرور.
۲-ترمز در رفتن به مهمانی به دلیل ترس از زخم غرور.
۳-ترمز در احساس و ابراز مهر به دیگران (احساس حقارت و خفت از مهرورزی).
۴-ترمز در دیدن حقوق دیگران (به دلیل نیاز به ارضاء غرورها و توقعات عصبی خود) .
۵-ترمز در دیدن حسن ها و نیکی ها به دلیل منفی بینی و انتقام جویی.
۶-ترمز در جلب همکاری دیگران (دروغگو وزیر کار دررو، نادان و خودپرست دیدن دیگران به دلیل غرور دانائی و نیاز به انتقامجوئی).
۷-ترمز در آرامیدن و ریلکس به دلیل اضطراب و سلطه جویی.
۸- ترمز در تمرکز به دلیل تضاد های درونی، اضطراب و عناد بخود.
۹- ترمز در نزدیک شدن به انسانها به دلیل شرطی شدن به شش آفت دوستی.
۱۰- ترمز در ادامه تحصیل به دلیل ترس از مشکلات وترس از شکست.
۱۱- ترمز در شروع کار جدید به دلیل کمال طلبی، بیم ناممتازی، زخم غرور و وترس از شکست.
۱۲- ترمز در در دیدن حقایق به دلیل احتراز از دیدن توقعات عصبی بی انتهای خود.
۱۳- ترمز در پرداختن به جزئیات به دلیل نیاز به سلطه جویی و حاکم بودن و تعیین خط مشی برای دیگران و بزرگ و برجسته دیدن خود.
۱۴- ترمز در گذاشتن جایی برای بروز استعدادهای دیگران به دلیل نیاز به برتر بودن.
۱۵-ترمز در رعایت آزادی دیگران به دلیل سلطه جویی.
۱۶- ترمز در جدی گرفتن دیگران بخصوص ضعیف ترها به دلیل تعکیس آزار حقارت و انتقامجویی.
۱۷- ترمز در دیدن معایب خود به دلیل غرور به قدرت و کامل بودن و آسیب ناپذیری.
۱۸- ترمز در تفویض اختیارات به دلیل غرور دانایی و توانایی و منفی بینی و عدم اعتماد به دیگران.
۱۹- ترمز در دیدن موانع واقعی در کار به دلیل غرور دانایی و توانائی.
۲۰- ترمز در لذت بردن از زیبایی ها به دلیل تعکیس عناد به خود.
۲۱- ترمز در دیدن حس های دیگران به دلیل تعکیس مثبت عناد به خود و منفی بینی که در واقع ناشی از بازتاب وتعکیس احساس حقارت و عناد به خود است.
۲۲- ترمز در دیدن رنجشهای خود به دلیل غرور آسیب ناپذیری.
۲۳- ترمز در پیشرفت به دلیل کمال طلبی.
۲۴- ترمز در تمرکز حواس به دلیل تخیلات آرزویی، تضاد و اضطراب.
۲۵- ترمز در خندیدن به خود و شوخی گرفتن خودبه دلیل غرور اهمیت.
۲۶- ترمز در حرف زدن و ارائه ایده های خود به دلیل ترس از زخم غرورو مسخره شدن.

ترمزهای مهر طلبانه:

۱-ترمز در دیدن خصوصیات منفی دیگران، ناشی از اعوجاح دید در اثر مهر طلبی.
۲- ترمز در گرفتن حق خود به دلیل تابوی پرخاش.
۳- ترمز در برنامه ریزی وسیع و آینده نگری به دلیل تابوی پیشرفت.
۴- ترمز در رفتن به مهمانی با لباس فاخر به دلیل تابوی پز.
۵- ترمز در پیگیری مسائل مربوط به رشد، سلامتی و پیشرفت خود به دلیل تابوی پیشرفت.
۶- ترمز در صرف هزینه و وقت برای علائق خود و نسبت به خود به دلیل عناد به خود و احساس حقارت.
۷- ترمز در کارکردن به دلیل افسردگی ناشی از تضاد، زخم غرور، عناد بخود و کمال طلبی.
۸- ترمز در دیدن و پرورش و ارائه دادن ایده های خوبی که به ذهنش می رسد به دلیل تابوی پیشرفت وخودکم بینی وجدی نگرفتن ایده های خود.
۹- ترمز در اولویت دادن به کارهای خودِ فرد به دلیل ترس از دست دادن تأئید دیگران.
۱۰- ترمز در جلب همکاری دیگران به دلیل احساس حقارت واهمیت ندادن به خود.
۱۱- ترمز در آرامیدن و ریلکس به دلیل اضطراب و عناد به خود و سلطه جویی.
۱۲- ترمز در ادامه تحصیل به دلیل تابوی پز و پیشرفت.
۱۳- ترمز در شروع به هر کار جدید به دلیل تابوی پیشرفت و کمال طلبی.
۱۴- ترمز در دیدن حقایق به دلیل روتوش کردن حقایق برای محقّ و درستکار دیدن دیگران.
۱۵- ترمز در دیدن کلیات کار و همه امور به دلیل احساس حقارت و پرداختن به جزئیات.
۱۶- ترمز در پرخاش کردن در موقع لزوم به دلیل تابوی پرخاش.
۱۷- ترمز در جدی گرفتن خود به دلیل آزار حقارت.
۱۸- ترمز در دیدن معایب دیگران به دلیل ترس از دست دادن تأئید دیگران.
۱۹- ترمز در لذت بردن از زیبایی ها به دلیل تحریم لذات.
۲۰- ترمز در روا داشتن موقعیتهای سازنده مادی و معنوی برای خود به دلیل عناد به خود و خواری طلبی.
۲۱- ترمز در حفظ آرامش روانی (شکنجه خود از طریق تخیلات ناراحت کننده، تحقیر خود، ملامت خود) به دلیل عناد به خود.
۲۲- ترمز در دیدن حُسنهای خود به دلیل مقایسه منفی ناشی از آزار حقارت.
۲۳- ترمز در دیدن رنجش های خود به دلیل تابوی پرخاش.
۲۴- ترمز در تمرکز حواس (خستگی و خواب آلودگی موقع انجام کار )به دلیل تخیلات آرزویی وتابوی پزوپیشرفت و پرخاش.
۲۵- ترمز در دیدن و پرورش توانایی و استعداد های خود به دلیل تابوی پیشرفت.
مثال:
مندل اثرش را بیرون ریخت و دیگری آنرا اجرا کرد و معروفیت پیدا کرد.
۲۶- ترمز در انجام کارها به صورت مستقل به دلیل نیاز به اتکا به دیگران.
۲۷- ترمز در حرف زدن و ابراز وجود درجمع به دلیل تابوی پیشرفت و پز.
۲۸- ترمز در شروع و اداره کردن کاری به تنهایی به دلیل نیاز به تکیه به دیگران.

ترمز های عزلت طلبانه:

۱- ترمز در پذیرفتن مهر دیگران به دلیل شرطی به قید.
۲- ترمز در رفتن به مهمانی به دلیل شرطی به قید یا افراط در رفتن به مهمانی به دلیلی نیاز به زندگی سطحی.
۳- ترمز در بروز احساسات عمیق به دیگران به دلیل از خود بیگانگی و زندگی سطحی وکم عمق.
۴- ترمز در برقراری رابطه با جنس مخالف به دلیل ترس از زخم غرور بی نیازی و مستعد بودن برای افتادن در ورطه هم جنس بازی.
۵- ترمز در برقراری روابط با انسانها به دلیل عزلت طلبی و غرور بی نیازی.
۶- ترمز در تمرکز حواس به دلیل تخیلات آرزویی.
۷- کلاً نسبت به همه چیز ترمز دارد.
۸- ترمز در تغییر کار، محل زندگی و روش زندگی خود.

ترمزها به خاطر:
۱- غرور و ترس از زخم غرور.
۲- ترس از نقض باید و تابو.
۳- توقعات عصبی.
۴- تضاد.
۵- عناد به خود.
۶- بیگانگی از خود.
۷- تعکیس و قفسه بندی روحیه.
۸- خودخواهی، حسادت و سلطه جویی.

ایجاد می گردد.

راه رفع ترمزهای عصبی:

۱- تمرین مهر اصیل به خود ودیگران.
۲- پیدا کردن رنجش ها و رنجش زدایی.
۳- تمرین برای یافتن میل خود وحق خود. پرسیدن این سئوال از خود که اگر چیَزی را که من از دیگران می خواهم آنها از من بخواهند به آنها حق می دهم؟ یا کاری را که من با دیگران انجام می دهم آنه با من انجام دهند خوشحال می شوم؟
۴- هدف گذاری برای خود (در حد بیست درصد بالا تر از توان فعلی و عملی خود).
۵- برنامه ریزی برای رسیدن به هدفها.
۶- برنامه ریزی برای معاشرت سالم و دوستانه با دیگران.
۷- تمرین ضعیف نوازی و یاری به دیگران.
۸- برنامه ریزی برای برای سلامت و پیشرفت خود و کمک به رشد و پیشرفت دیگران.