کیارْسی: توتِم در فرهنگ ایرانی
پژوهش دربارهء مردمشناسی فرهنگی ایرانی ؛ جامعهء نمونه: بختیاری
« کیارسی طایفه ای در بختیاری »
دربارهء تاریخ و فرهنگ ایران به ویژه در یک سدهء گذشته پژوهشهای بسیار و ارزنده انجام گرفته است. ولی کار در زمینهء مردمشناسی فرهنگی ایرانی تازه آغاز شده است.
ازینرو این نگارنده مردم و سرزمین بختیاری را به عنوان «جامعهء نمونه» برگزید. کار پژوهش و نوشتن یافته های آن از سال ۱۳۶۰ خورشیدی آغاز شد و در سال ۱۳۸۲ انجام گرفت. باید یاد آور شد که سرشت کار در این رشته کُند است.
خوشبختانه برخی یافته های این نگارنده بسی نادیده ها و ناشناخته های فرهنگی ایرانی را برای نخسین بار شناسایی کرد و آشکار ساخت. شاید بتوان شناساییِ بودن «توتم» در فرهنگ ایرانی را سرآمدِ این یافته ها دانست.
اینک پژوهشنگاشته ای دربارهء « توتمِ خرس » را به همخوانی می گذاریم. چنین می نماید که این توتم، توتمی سراسری و سخت ارجمند بوده که شاهان و بزرگانی همچون خشیارشا، پسر و جانشین داریوش بزرگ و اَرشامَ، نیای همو چنین نامیده شده اند.
پی نوشت: می توان گاو را نیز توتِمی دیگر در بینش ایرانی دانست، چه هفت نیای فریدون در استوره گاو اند.
نیز همچنانکه در پژوهشنگاشتهء زیارتگاه های بختیاری یاد شد طایفهء «آرپَناهی» از کُشتن گاو سخت پرهیز داده شده اند.