بیژن شاهمرادی

آرزو اندیشی و آیین گری استوره یکدست کننده یا مطلق گرا و مطلق ساز است. استوره سر آن دارد که همه چیز را می داند، از آغاز تا فرجام، هرچند هنوز روی نداده باشد !زیرا همه چیز یک بار در جهان ایزدان و در روز بی آغاز و بی انجام روی داده و پس از […]

نگرش استوره ای افزون بر جنبه کاربردی آن که پاسخ به نیازهای روان – تنی آدمیان هست کاربرد دیگری هم دارد، نگهداری تمدنها از فروریختن و مرگ ! می توان به گونه ای پذیرفت که جایگاه استوره لایه رُزِنْتال مغز ما ست، یعنی ابزار آرزواندیشی و رؤیا پردازی، اشراق.تمدنها رؤیاهایی می پردازند برای بهبود، برای […]

در گفتار همگانی یا تداول عامه هنگامی که می گویند: «کُنْ فَیَکون» شد آهنگ آن دارند که ویران شدن یا از میان رفتن کسی یا چیزی را برسانند. بازگویی رویدادی منفی.راستی آن که این سخنی ست از قرآن و درست به مفهومی واژگونه از کاربرد آن در میان مردم را می رساند، نیرومندی آفریدگار در […]

شیفتگی ! خدا چه رُخساره ای دارد؟ مگر خدا رُخساره ای دارد؟ در بینش کلیمیان و مسیحیان همچون مسلمانان گمانه زدن چهره و اندام برای خدا کاری ست خدا ناشناسانه; آیه ۴و۵ از باب ۲۰ کتاب خروج می­ گوید: «هیچ صورت تراشیده و تمثالی از آنچه بالا در آسمان است و از آنچه پایین در […]

در استوره گفته شده است که مهر/ میثرا در نیمه شبی، در غاری از میان سنگ و آب زاده شد. سنگْ آب زاده است*. برخی فرانمودهای برجستهء این باورداشت در زندگی فرهنگی ایرانیان که تا کنون شناسایی کرده ایم چنین است: ۱- زورخانه ها، که یکی از آشکارترین نمونه های پژواک باورهای میترایی در زندگی […]

آیینهای سوگواری در لُرِ بزرگ (بختیاری) در سده ۱۴ میلادی *************************************************** مراسم ماتم و عزاداری در ایذه «از غرایب اتفاقاتی که آن روز بر سر من آمد این بود که وقتی وارد شدم دیدم قضات و خطیبان و سادات به دیوار تالار تکیه زده ­اند. ازکثرت جمعیت جا نبود همه مردم یا می­ گریستند یا […]

زبان فارسی نو یا فارسی دری پس از اسلام از شهر بلخ* در سراسر فلات ایران و خوارزم گسترده شد. در همه این دوران کم و بیش همه خاندانهایی که بر ایران فرمانروایی کردند نافارسی زبان بودند پایتخت بنیادگذار نام خاندان _ تبار مرو و نیشابور طاهرذوالیمینین طاهریان زرنج یعقوب لیث صفاریان(سیستانی) بخارا امیراسماعیل سامانیان(خوارزمی) […]

هر چند نوشتهء دکتر ویلم فلور برخی روشنگری ها دارد، چند نکتهء نادرست در آن دیده می شود: ۱_ دهها هزار مرد جنگی از سراسر ایران به فراخوان شاپور عباس میرزا به ارتش پیوسته به نبردگاهها رفتند *. خانواده های این مردان به شمار سدها هزار در همه جای کشور بودند و از روی دادن […]

یکی از رشته های علمی در پژوهشهای تاریخی/ فرهنگی، بازسازی ساختمانهای باستانی ست که تنها اندک بخشهایی از آنها بر جای مانده. بی گمان دیدن نگاره هایی از بازسازی این گونه ساختمانها برای گروهی از دیدی و نگاهی حسی ارزش دارد. از دید پژوهشی نگاه دیگری در میان است. معماری یکی از هنرهایی ست که بار و […]

_ خیلی عجیبه، تو همیشه می گی آدم نمی میره، جا به جا می شه !_ می بینی؟ باید بگی « تو همیشه می گفتی »– خُب…—————–رواقِ منظرِ چشمِ من آشیانۀ تست / کرم نما و فرود آ که خانه خانۀ تستحافظ