مردمشناسی

فریدون یکی از چهره های سَرآمدِ استوره های ایرانی ست که دیرتر به حماسه های ایرانی هم راه یافته.خاستگاه فریدون را سرزمینهای کرانهء دریای کاسپین، گیلان و مازندران، دانسته اند. همچنانکه امروزه هم در بین جشنهای مردم بخش بندپِی بابل و بخش سوادکوه جشنی دارند به نام ۲۶عیدماه (به فتح ع و سکون ی) برابر […]

سه آیین از آیینهای جنگاوری و پهلوانی کهن مردم هند و اروپایی، یعنی آریاها (هند و ایرانیان)، ژرمنها (آلمانها ودیگران)، رومانیایی ها و اسلاوها (روسها و دیگران)، که تا کنون باز شناسی شده چنین است;– خرس شدن، که در زبان آلمانی به آن Bärskir می گویند. جنگاوران این گروه، رستهء ویژه و جداگانه ای در […]

گورها و گورستانهای بختیاری و آیینهای خاکسپاری در فرهنگ ایشان نشانه های روشنی از باورهای گیاهی ، نیز مادر بودن زمین، سرزمین بختیاری، در بینش ایشان به دست می دهد. همچنانکه در دیگر بخشهای ایران و سرزمینهای پیرامون آن کمابیش همین روش و باورها را می توان باز دید.

آرزو اندیشی و آیین گری استوره یکدست کننده یا مطلق گرا و مطلق ساز است. استوره سر آن دارد که همه چیز را می داند، از آغاز تا فرجام، هرچند هنوز روی نداده باشد !زیرا همه چیز یک بار در جهان ایزدان و در روز بی آغاز و بی انجام روی داده و پس از […]

نگرش استوره ای افزون بر جنبه کاربردی آن که پاسخ به نیازهای روان – تنی آدمیان هست کاربرد دیگری هم دارد، نگهداری تمدنها از فروریختن و مرگ ! می توان به گونه ای پذیرفت که جایگاه استوره لایه رُزِنْتال مغز ما ست، یعنی ابزار آرزواندیشی و رؤیا پردازی، اشراق.تمدنها رؤیاهایی می پردازند برای بهبود، برای […]

در گفتار همگانی یا تداول عامه هنگامی که می گویند: «کُنْ فَیَکون» شد آهنگ آن دارند که ویران شدن یا از میان رفتن کسی یا چیزی را برسانند. بازگویی رویدادی منفی.راستی آن که این سخنی ست از قرآن و درست به مفهومی واژگونه از کاربرد آن در میان مردم را می رساند، نیرومندی آفریدگار در […]

شیفتگی ! خدا چه رُخساره ای دارد؟ مگر خدا رُخساره ای دارد؟ در بینش کلیمیان و مسیحیان همچون مسلمانان گمانه زدن چهره و اندام برای خدا کاری ست خدا ناشناسانه; آیه ۴و۵ از باب ۲۰ کتاب خروج می­ گوید: «هیچ صورت تراشیده و تمثالی از آنچه بالا در آسمان است و از آنچه پایین در […]

در استوره گفته شده است که مهر/ میثرا در نیمه شبی، در غاری از میان سنگ و آب زاده شد. سنگْ آب زاده است*. برخی فرانمودهای برجستهء این باورداشت در زندگی فرهنگی ایرانیان که تا کنون شناسایی کرده ایم چنین است: ۱- زورخانه ها، که یکی از آشکارترین نمونه های پژواک باورهای میترایی در زندگی […]

آیینهای سوگواری در لُرِ بزرگ (بختیاری) در سده ۱۴ میلادی *************************************************** مراسم ماتم و عزاداری در ایذه «از غرایب اتفاقاتی که آن روز بر سر من آمد این بود که وقتی وارد شدم دیدم قضات و خطیبان و سادات به دیوار تالار تکیه زده ­اند. ازکثرت جمعیت جا نبود همه مردم یا می­ گریستند یا […]

جوزف کمبل برگردانِ فارسی: تارنمای فرهنگ، هنر و تاریخ از گذرگاههای نیکبختی (نواتو، کالیفرنیا: کتابخانه جهان نو)، رویه های۶ -۱۰ ۱. نخستین کارکرد استوره [این است] که در فرد حس سپاسگزاری و بیمِ پذیرنده یا هیبتِ تأییدی در برابر راز هیولایی که هستی است برانگیزد. ۲. دومین کارکرد استوره نمایاندن رُخساره ای از کیهان است، […]